Etorkizunerako atea - Ahora

• Kantari izan nahi dute, agian administrazio-lanak egiten dituzte, baina etorkizun profesionalerako prestatze hutsak aberastu egiten du adimen-ezgaitasuna edo garuneko paralisia duten ikasle gazteen eguneroko bizitza.

Fatou Kine Samberi musika gustatzen zaio, baina baita ikasten dituen administrazio-lanak ere, badakielako lan bat aurkitzen lagunduko diotela. Gauza bera gertatzen zaio Martin Nikolov lankideari, FOL, Bezeroarentzako Arreta edo Artxiboa eta Komunikazioa bezalako irakasgaiez gozatzen baitu. Hala ere, guztiei gertatzen zaie Valentina Flórezi gertatzen zaiona: lan munduan sartzea imajinatzen dutenean barre egitea, neurri batean urduritasuna eragiten baitie. 20 eta 23 urte bitartekoak izanik, oraindik ez dute inoiz lanik egin, baina berandu baino lehen, norbaitek bere trebetasunak erakusten lagunduko die. Orduan irekiko zaie atea etorkizunari, garun-perlesia duten gazte horiei.

Espainiako aniztasun funtzionalik ohikoenetako bati buruz ari gara. 120.000 lagun inguru bizi dira bertan, eta intentsitate handiagoko edo txikiagoko ezgaitasun motorra eragiten du. Gainera, haurtzarotik agertzen da, garapenaren arazo batekin edo garuneko kalte batekin erlazionatzen baita. Hala ere, ez da arrazoi bat eskolara joateari uzteko, lan-merkaturako prestatzeko edo lan-elkarrizketa batera aurkezteko, gizarte-integrazio normalizatua lortu arte. Izan ere, gainerako ikaskideekin eguneroko harremanez gozatzeak, irakasleek beren beharrei erantzuten dietenean eta beren zentzumenak estimulatzen dituztenean, hobeto bihurtzen du gazte horien eguneroko bizitza.

Gurutze Gorriak Valentzian koordinatzen duen Oinarrizko Kualifikazio Egokituko Prestakuntza Programa, 16 eta 24 urte bitarteko pertsonentzat, Vidal de Canelles kalean egiten da, eta Hezkuntza, Kultura eta Kirol Sailak finantzatzen du. Erakundearen probintzia-bulegoak, Haurren Garuneko Paralisiko Eskolarekin, ‘El Cabanyal’ Eguneko Zentroarekin eta Paziente Berezientzako Odontologia Klinikarekin batera, abian dituen esku-hartze ildoetako bat da. Familientzako benetako laguntza-sarea, arlo horretan adituak diren teknikari, fisioterapeuta, odontologo edo irakasleena. Hala gertatu zen Anna Lleς-en kasuan, eta 2010ean iritsi zen zentrora.

“Hasieran, beti izan nahi dute abeslari, modelo eta hegazkin-pilotu. Gure eginkizuna heldutasuna, autonomia eta gaitasunen onarpena lantzea da”.

Lanaz maiteminduta dago, baina batez ere ikasleez. “Hasieran, beti izan nahi dute abeslari, modelo eta hegazkin-pilotu. Haur askorekin etortzen dira, heltzearen, familiaren gehiegizko babesaren edo bilakaera akademikoaren ondorioz. Gure eginkizuna heldutasuna, autonomia eta gaitasunen onarpena lantzea da”, dio irakasleak. Hizkuntza edo Matematika irakasten die, lan-orientazioaz arduratzen da, baina, batez ere, gizarte-trebetasunen garapena azpimarratzen du. “Ikasturtea hastean ordutegi bat antolatzen dugu, baina malguak izan behar dugu zeharkako gaiak lantzeko, eta onartu behar dugu badirela denboraldiak harmen handiagoarekin edo txikiagoarekin”, azaldu du.

Ikasleek beren esperientzia aurreko ikastetxeekin konparatzen dutenean —ez dira beti joan eskola espezializatuetara—, aldaketa ospatzen dute. “Lehen ez genituen gauzak ikasten ditugu. Lanean hasteko eta gehiago hitz egiteko irakasgaiak daude”, nabarmendu du Martinek, eta funtsezko beste alderdi bat adierazi du: “Hemen beste batzuekin elkartu eta lagun gehiago egiten dituzu”. Ezinbestekoa da integratuta sentitzea, talde bateko kide izatea eta lotura afektiboak estutzea. Jakina, eguneroko bizitzan ere zailtasunak daude, baina bestelakoak dira. Erronkak dira maila desberdinak mihiztatzea —bakoitza helduaroan dago—, medikazioaren ondorioak onartzea eta arretari eustea.

Lleλ-ren esanetan, irakasle gisa duen gogobetetze-maila “topikoa dirudien arren, asko irakasten dizute”. Beraz, gizarte osoa animatzen du egiteke dagoen lana bukatzera, aniztasuna ikusteko, tratatzeko eta ulertzeko moduari dagokionez, baita giro profesionaletan ere. “Desberdintasunaren beldurra eta etiketatzeko ohitura galtzeko hezkuntza behar da. Hamar pertsonak ezgaitasun bera badute, gaitasun desberdinak dituzten hamar pertsona direla jakitea”, dio. Eta sinetsita dago: “Beharrezko egokitzapenak eginda eta gizarte toleranteagoa eraikita, garun-paralisia duten pertsona asko guztiz autonomoak izan litezke”.