Epe luzera pentsatzea: Ekuadorreko egoera konplexua - Ahora

• Gurutze Gorriaren eta Ilargierdi Gorriaren Elkarteen Nazioarteko Federazioak eta Europako Batasunak laguntza humanitario eraginkor eta eraginkorragoa eskaintzeko sinatutako aliantzako 25 herrialdeetako bat da Ekuador.

Ekuador Latinoamerikako herrialde partikularretako bat da, orografia bereziagoa duena. Andeetako mendikateak iparraldetik hegoaldera zeharkatzen du herrialdea, bi kate paralelo sortuz. Horri sumendiak gehitzen zaizkio. Tximborazoa, Cotopaxia eta Cayambe dira altuenak, baina ez bakarrak. Haren testuinguru geografikoa, ezbairik gabe, berezia da. Baina haien xarmak ere baditu zenbait arrisku, hala nola lurrikarak gertatzeko arriskua edo lurralde osoan sakabanatutako sumendi gutxi batzuen erupzioa. Carlos Labarga, Espainiako Gurutze Gorriak Ekuadorren duen ordezkaritzaburua, kontrolatzen duen informazioa da.

“Mehatxu natural ugariren mende dago: lurrikarak, sumendien erupzioak, uholde-euriak, lehorte larriak... Errepikakorragoak eta bortitzagoak dira klima-aldaketaren ondorioz, eta Ekuador oso herrialde ahula da, laguntza humanitarioa behar du eta epe luzeagoko bizibideen laguntza behar du”, zehaztu du Labargak. Gainera, herrialde honek ere desberdintasun handiak ditu, pandemiak eta ekonomia- eta gizarte-ezegonkortasunak larrituta, eta bereziki nabarmenak dira 2022ko ekaineko langabezia nazionaletik. Langabezia horrek “gobernuaren eta biztanleriaren arteko sintonia eskasa erakutsi zuen, jarrerak erradikalizatuz eta garapen inklusiboaren aldeko erabakiak hartu gabe”.

"Ekuador oso herrialde kaltebera da, laguntza humanitarioa eta epe luzeagorako bizibideen babesa behar ditu"

Testuinguru zail horren aurrean, aliantza programatikoa beharrezko irtenbide bihurtzen da. Labargak eta bere taldeak lehen eskutik ikusi dute Gurutze Gorriaren eta Ilargierdi Gorriaren Elkarteen Nazioarteko Federazioaren (IFRC) eta Europar Batasuneko Babes Zibilerako eta Laguntza Humanitarioko Eragiketen Zuzendaritza Nagusiaren (DG ECHO) arteko akordio horrek, duela hilabete gutxi abian jarria, arrisku naturalak prebenitzen eta kudeatzen laguntzen duela. Proiektu pilotua, Ekuadorren ez ezik, 20 herrialdetan baino gehiagotan egiten da, eta, ordezkariaren hitzetan, funtsezkoa da “egonkortasuna”.

Izan ere, hondamendien aurreko prestakuntzaz gain, aliantza honek beste eremu batzuk ere hartzen ditu bere baitan, emandako laguntza humanitarioa eraginkorragoa eta eraginkorragoa izan dadin; esaterako, pandemien eta epidemien aurreko prestakuntza; laguntza ekonomikoa eta gauzazkoa; arriskuen komunikazioa; edo laguntza humanitarioa eta iragaitzazko pertsonen babesa.

Azken puntu hori bereziki garrantzitsua da; izan ere, Carlos Labargaren arabera, “Ekuador beti izan da Kolonbiako komunitatearentzako harrera-herrialdea”. Gainera, “Venezuelako pertsonak behartuta joan dira azken urteotan, eta ahalegin handia egin dute Ekuadorreko zerbitzu publikoekin, eta ezin izan dute erantzun egokia eman beste leku baten bila etorri diren familien ongizatea bermatzeko”, azaldu du Espainiako Gurutze Gorriak Ekuadorren duen ordezkariak.

Etorkizunari begira

IFRC eta DG ECHO erakundeen arteko akordioa indarrean egongo da datozen 3 urteetan. Horri esker, “epe ertainean lan egin ahal izango da, erantzun puntualeko eta iraupen laburreko ekintzetan hainbeste pentsatu gabe, eta horrek esku-hartze estrategikoagoa planifikatzen lagunduko digu”, zehaztu du Carlos Labargak. Halaber, agerian uzten du proiektu laburrek ez dutela hainbesteko zehaztasunez egiaztatzen sortzen duten eragina edo jasangarritasuna.

“Malgua izatea funtsezko beste alderdi bat da; izan ere, aipatu dugun bezala, Ekuador etengabe aldatzen ari da, eta garrantzitsua da edozein larrialdiren aurrean erantzun eraginkorra ematea”, erantsi du. Nabarmendu beharreko beste alderdi bat da Gizarte Nazionala indartzea; izan ere, aliantza programatikoak jasotzen duen beste gai bat da tokiko langileak eta boluntarioak gai jakin batzuetan prestatzea, hala nola, komunitatean oinarritutako zaintza epidemiologikoa, langileen transferentziak, babesa, generoa eta gizarteratzea, edo diplomazia humanitarioa “herrialdean erantzuteko gaitasunak areagotzeko”.

Akordio hau gauzatzen hasi zirenetik hilabete gutxi igaro diren arren, emaitza batzuk lortu dira, Carlos Labargak nabarmendu duen eragin nabarmenarekin. Txertaketa-kanpainak, adibidez, onarpen handia izan du Osasun Publikoko Ministerioaren aldetik, eta “emaitza bikainak” lortzen ari da.

Bestalde, dagoeneko abian dira diplomazia humanitarioko tailerrak, non 11 probintzia-lehendakarik parte hartu eta beren batzordeetako langileentzako erreplikak eskatu baitituzte. Horri beste migrazio-tailer bat gehitu behar zaio. Bertan, Quiton Amerikako Elkarte Nazional gehienak biltzea lortu da (Kanadatik Argentinara), eta 2024. urterako migrazioari buruzko mugimenduaren estrategia orokorraren garapenean sakondu da.